Sardalya

Genellikle Ege ve Marmara'da bolca bulunan Sardalya balığı, Clupeidae familyasındandır. Ülkemiz denizlerinde yaşayan türleri arasında Sardina pilchardus ve Sardinel-la aurita vardır. Gezici bir balık türü olan Sardalya, az soğuk ve ılıman sularda yaşarlar. Sardalyalar, sürü halinde ilkbaharda Ege'den Marmara'ya geçerler. Marmara'da bulunanlar ise Karadeniz sularına göçerler. Özellikle Ege ve Marmara'da göç etmeyen sardalya sürülerine de rastlanılır. Ege ve Marmara'da ki sardalyaların ortalama boyları 15 santimdir. Halk arasında ''Ateş Balığı'' olarak da bilinir.
Karadeniz'deki sardalyaların irilerine Akdeniz'de de rastlanır. Akdeniz’de ki sardalyalar ortalama 22 cm. olup ''Malta sardalyası'' olarak bilinir. Sardalya balığının dişleri yoktur. Alt çenesi üst çenesine doğru kıvrıktır. Karnı beyazdır. Balık yavrularını yiyerek yaşamını sürdürür. 

Balık Yemi Olarak Sardalya
Sardalya, balık avlarında kullanılan kaliteli yemlerden biridir. Bıraktığı koku, lüfer, palamut, torik, sinarit, akya, mercan, çipura, trança ve orfoz gibi balıkların dikkatini çeker. Peki, Sardalya balık yemi nasıl hazırlanır?
Öncelikle sardalya balığının taze olmasına dikkat etmek gerekir. Tutarsanız yemi hemen hazırlamaya çalışın. Veya satın alırsanız günlük olduğundan emin olun. Pullarını temizlediğiniz sardalyaları suyun altında yıkayın. Pullarını temizlerken bıçak kullanmamanızı öneririz. Balığın içini temizlemenize gerek yok. Yan yana dizdiğiniz sardalyaları güzelce tuzlayın. Tuz biraz fazla olsun, yemek tuzlar gibi değil de balıkları biraz kaplayacak kadar tuzlayın. Üzerlerine ikinci sırayı dizin ve tekrar tuzlayın. Gazeteye serip tuzladığınız balıkları sarın ve üzerine su serpiştirin. Bu nemli kalmalarını sağlayacaktır. En son sardalyaları buzdolabına koyup saklayın. Sardalya yemlerini bu şekilde 2-3 hafta kadar taze tutabilirsiniz. 

Sardalya Çaparisi Hazırlanışı;
Özel çapari takımı vardır. Sardalya çaparisi diğer çaparilere göre daha incedir. Olta bölümü 0.30 misina, beden bölümü 0.25 misina, yaklaşık 30 adet 10cm’lik hazırlanır. Köstek için ise 0.25 numara misina kullanılır. Bu çapari örneğinde 150-200 gramlık iskandil kullanılabilir. Kösteklere 8-11 numaralı siyah çapraz iğneler bağlayıp, iğnelerin ucuna da beyaz renkte tüy bağlayabilirsiniz.
Sardalya balığının avı ağırlıklı olarak olta ile yapılır. 20-30 köstekli çapariyi 1-2 metrelik suya attığınızda bol miktarda yakalanabilir. Yumuşak ağız yapısı nedeniyle çapariyi dikkatli kullanmak gerekir. Balıklar iğneye tutunduğu anda çapariyi fazla kaldırmadan yavaşça yukarı çekebilirsiniz. Sardalya avı gırgırlar ile dünya genelinde yapılmakta. Ülkemizde değil ama dünyanın birçok ülkesinde, konserve halinde bolca tüketilir. Sardalya balığı daha çok açık renk floşlara gelir. Sarı, beyaz, mor ışıltılı renkler balığı cezbeder.

Sardalya Balığının Faydaları
Sardalya balığının sağlığa olan yararları saymakla bitmez. Besin değeri açısından sağlığımız için harikalar yaratabilen bir balık türüdür. Balık zaten kendi kendine oldukça sağlıklı bir gıda olmakla birlikte, sardalyenin kesinlikle kendine özel faydaları da vardır. Sardalya balığı yağlı bir balık olsa da oldukça faydalıdır. Bolca Omega 3 barındırır. Sinir sistemi için faydalı bir vitamin olan B12 Vitaminini de barındırır. Kalsiyum deposu olan Sardalya balığı, kalsiyum eksikliği, kemik erimesi gibi rahatsızlıklara iyi gelir. Sardalya fosfor yönünden zengin bir kaç gıdadan biridir. Sardalye konserveleri için de aynı şeyleri söylemek mümkün. Konserve sardalye sağlık açısından herhangi bir sorun teşkil etmez. Eğer sağlıklı ve pratik bir gıda arıyorsanız sardalye konservesi tüketebilirsiniz.

Sardalya Mı? Sardalye Mi?
Bu balığın ismi her zaman kafa karışıklığına yol açmıştır. İnsanları ikiye ayıran bu isim çoğunlukla sardalya olarak sonuçlanıyor. Türk Dil Kurumuna göre de sardalya ismi doğru ancak bazı ev sözlüklerinde hala sardalye olarak anılıyor. Sardalya ismi (sarda'lya) Rumca’ dan gelmektedir.  
Asma Yaprağında Sardalya Tarifine buradan ulaşabilirsiniz.